พระราชมรดก

หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ รัชกาลที่ 4 เสด็จกลับจากพระราชดำเนินทอดพระเนตรสุริยุปราคาที่ตำบลหว้ากอ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์แล้ว พระองค์ก็ทรงเริ่มมีพระอาการประชวรจับไข้ ทรงประทับรักษาพระวรกายบนพระที่นั่งภานุมาศจำรูญในพระบรมมหาราชวัง พระองค์ทรงทราบดีว่าอาการประชวรของพระองค์ในครั้งนี้เห็นทีจะหายยาก สิ่งที่พระองค์จำเป็นต้องทำในเวลานี้ก็คือให้ขุนนาง แลข้าราชการเข้าเฝ้าเพื่อฝากฝังพระราชกรณียกิจต่างๆที่ยังค้างคา และที่สำคัญคือ “พระราชมรดกส่วนพระองค์” การจัดแบ่งพระราชมรดกครั้งนี้จัดทำขึ้นอย่างเงียบๆเป็นการภายในบนพระที่นั่งภานุมาศจำรูญ โดยมีเหตุการสำคัญ ดังต่อไปนี้ ทำสิ่งนี้ 5 นาที > ก่อนนอนทุกคืน