รัชกาลที่ ๕

ภาพถ่ายหาชมยาก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว​ ทรงพระอักษร​ ขณะที่พระโอษฐ์ทรงกล้องยาสูบเมียร์ชอม​(Meerschaum Pipes) อยู่ภายในพระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียร(องค์เดิม)​พระ​ราช​วังบางปะอิน​ จัง​หวัดพระนครศรีอยุธยา​ จากภาพเห็นสุนัขทรงเลี้ยงอยู่​ 2 ตัว​ ตัวหนึ่งอยู่ทางด้านซ้าย​มือ​ น่าจะเป็นพันธ์​ุ​ old English Bulldog ส่วนอีกตัวอยู่ด้านหลัง ที่มา เลาะรั้ว ชมวัง แอพเกจิ

“การเป็นพระเจ้าแผ่นดิน” “การเป็นเจ้าแผ่นดินไม่ใช่สำหรับมั่งมี ไม่ใช่สำหรับข่มเหงคนเล่นตามใจชอบ มิใช่เกลียดไว้แล้วจะแก้เผ็ด มิใช่เป็นผู้สำหรับจะกินสบายนอนสบาย ถ้าจะปรารถนาเช่นนั้นแล้ว มีสองทาง คือบวชทางหนึ่ง เป็นเศรษฐีทางหนึ่ง เป็นเจ้าแผ่นดินสำหรับแต่เป็นคนจน และเป็นคนที่อดกลั้นต่อสุขและทุกข์ อดกลั้นต่อความรักและความชัง อันจะเกิดฉิวขึ้นมาในใจ หรือมีผู้ยุยง เป็นผู้ปราศจากความเกียจคร้าน ผลที่จะเกิดได้นั้นมีแต่ชื่อเสียงปรากฏเมื่อเวลาตายแล้ว ว่าเป็นผู้รักษาวงศ์ตระกูลไว้ได้ และเป็นผู้ป้องกันความทุกข์ของราษฎรซึ่งอยู่ในอำนาจความปกครอง ต้องหมายใจในความสองข้อนี้เป็นหลักมากกว่าคิดถึงการเรื่องอื่น ถ้าผู้ซึ่งมิได้ทำใจได้เช่นนี้ก็ไม่แลเห็นเลยว่า

อภินิหาร หลวงพ่อปาน วัดมงคลโคธาวาสพระราชนิพนธ์ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เรื่อง”เสด็จประพาส มณฑลปราจิณ” ได้เล่าถึงพระปานไว้ว่า “พระครูปานมาหาด้วย พระครูปานรูปนี้นิยมกันในทางวิปัสสนา และธุดงควัตร มีพระสงฆ์วัดต่างๆ ไปธุดงค์ด้วยสองร้อยสามร้อย แรกลงไปประชุมที่วัดบางเหี้ย มีสัปบุรุษที่ศรัทธาเลื่อมใสช่วยกันเลี้ยง กินน้ำจืดที่มีไว้เกือบจะหมดแล้วก็ออกเดิน ทางที่เดินนั้น ลงไปบางปลาสร้อย แล้วจึงเวียนกลับขึ้นไปปราจิณ นครนายก ไปพระบาท

“…คนอย่างคุณนั้น บวชเป็นพระแล้วหายาก แต่ถ้าสึกออกมาเป็นฆราวาสก็จะหาง่าย…” สมัยที่วัดบวรนิเวศวิหารมีสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พระองค์ที่ ๑๐ ทรงเป็นเจ้าอาวาสอยู่นั้น ว่ากันว่ามีพระอุปนิสัยเข้มงวดนัก สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ ( หม่อมราชวงศ์พระมหาชื่น สุจิตฺโต ) ทรงเล่าว่า เวลาถูกสมเด็จฯ กรมพระยาวชิรญาณวโรรสทรงดุด่าว่ากล่าวประหนึ่งกระท้อนโดนทุบ

พระรูปหาดูยาก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงฉลองพระองค์แบบกษัตริย์ชวา ทรงผ้าโดดตลายปารัง บารอง สุลต่านแห่งเมืองยอกยาการ์ตาถวายเมื่อครั้งเสด็จเยือนยอกยาการ์ตา เมื่อวันที่ ๒๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๓๙ ค่ะ His Majesty King Chulalongkorn being dressed in the Javanese

“ พระป้ายที่พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ” คือ พระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ แห่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ ทรงเครื่องกษัตริยาธิราชพระหัตถ์ขวาถือพระขรรค์ พระหัตถ์ซ้ายจีบเสมอพระอุระ ประดิษฐานในซุ้มเรือนแก้วแบบเก๋งจีน ทำด้วยไม้จันทน์ จำหลักลายปิดทองมีจารึกพระปรมาภิไธยภาษาจีน ที่แผ่นไม้หลังพระบรมรูป มีฉัตรทอง ๗ ชั้น ตั้งเบื้องซ้ายและเบื้องขวาของพระบรมรูปด้วย

ปาฏิหาริย์ วาจาสิทธิ์ดั่งพระร่วง ของรัชกาลที่ ๕ มหาดเล็กผู้ใกล้ชิดในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ได้เล่าว่า วันหนึ่ง ร.๕ ทรงเสด็จตรวจการสร้างพระที่นั่งอนัตสมาคมพร้อมกับพระบรมวงศานุวงศ์ ครั้งนั้นพระองค์ทรงตรัสขึ้นมาว่า “ที่นี้แหละต่อไปในอนาคตจะกลายเป็นรัฐสภา” พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ทรงมีความคิดที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญ และใช้การปกครองระบบประชาธิปไตยให้กับคนไทยอยู่ก่อนแล้ว เพื่อที่จะให้เป็นไปตามแบบอังกฤษ ดั่งที่พระองค์ทรงสร้างเมืองดุสิตธานีขึ้นมาเพื่อจำลองการปกครองระบอบประชาธิปไตยในเมืองนั้น แต่ที่ยังไม่ทรงพระราชทานนั้น เพราะทรงเห็นว่า

ในปี พ.ศ. ๒๔๔๐ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ เสด็จถึงรัสเซีย และเสด็จเยือนพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ ๒ ถือเป็นวันแห่งการสถาปนาความสัมพันธ์ไทย-รัสเซีย อย่างเป็นทางการในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ พระเจ้าซาร์ นิโคลัสที่ ๒ เมื่อครั้งยังดำรงพระอิสริยศที่ “มกุฎราชกุมาร” แห่งรัสเซีย ได้เสด็จพระราชดำเนินมาเยือนราชอาณาจักรสยามอย่างเป็นทางการ

ในสมัยรัชกาลที่ ๕ มีโจรก๊กหนึ่งออกปล้นในแขวงเมืองปทุมธานี อยุธยา และสุพรรณบุรี จนเป็นที่หวาดเกรงกันไปทั่ว ชาวบ้านเรียกหัวหน้าโจรก๊กนี้ว่า “จันทร์เจ้า” ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๔๖ หลังจากปล้นฝูงควายในเมืองปทุมธานีแล้ว จันทร์เจ้าก็พาพรรคพวกบุกไปปล้นบ้านชีปะขาวที่เขตจังหวัดสุพรรณบุรี ตอนนั้นเจ้าพระยาศรีวิไชย์ชนินทร์ (ชม สุนทราชุน) ซึ่งกล่าวกันว่า เป็นนักเลงเก่าและมีชื่อเสียงในเรื่องปราบโจร ยังเป็นพระยาสุนทรบุรีศรีพิชัยสงคราม สมุหเทศาภิบาลมณฑลนครชัยศรี